Την Κυριακή 1η Ιουνίου 2025, στο ξενοδοχείο Titania, πραγματοποιήθηκε το 1ο Συνέδριο των λαϊκών αγορών με πρωτοβουλία του Φορέα Λειτουργίας Λαϊκών Αγορών της Περιφέρειας Αττικής και προσωπικά του πάντα δραστήριου διευθυντή του, Χάρη Πασβαντίδη, με θέμα «Το Παρόν και το Μέλλον των Λαϊκών Αγορών». Η εκδήλωση αποτέλεσε ορόσημο για τον θεσμό, συγκεντρώνοντας εκπροσώπους της πολιτείας, της αυτοδιοίκησης, της επιστημονικής κοινότητας και των επαγγελματιών του κλάδου. Στο επίκεντρο βρέθηκαν οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες για τις λαϊκές αγορές, ένας θεσμός που μετρά σχεδόν έναν αιώνα ζωής, από την ίδρυσή του το 1929 από τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Νίκος Χαρδαλιάς – Περιφερειάρχης Αττικής
Από το βήμα του Συνεδρίου, ο Περιφερειάρχης Αττικής Νίκος Χαρδαλιάς έστειλε σαφές μήνυμα στήριξης. Μίλησε για «την πρώτη μεγάλη εξωστρέφεια του Φορέα» και δεσμεύτηκε ότι έρχονται συγκεκριμένες ανακοινώσεις από τον Σεπτέμβριο, τόσο για την αναβάθμιση των λαϊκών όσο και για την επίλυση χρόνιων προβλημάτων. Τόνισε ότι η Περιφέρεια δεν θα μείνει αμέτοχη, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Οι λαϊκές είναι οι άνθρωποί τους και σε αυτούς οφείλουμε να είμαστε παρόντες».
📹 [Δείτε το βίντεο της ομιλίας του Νίκου Χαρδαλιά]
Σωτήρης Αναγνωστόπουλος – Γενικός Γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή
Όπως ήταν αναμενόμενο, ο Γενικός Γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή μετέφερε τη στήριξη της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Ανάπτυξης προς τις λαϊκές αγορές. Τόνισε τη σημασία του θεσμού, αναγνώρισε την επιβάρυνση από την ακρίβεια, και μίλησε για την ανάγκη ψηφιοποίησης και εξορθολογισμού του πλαισίου. Ο Σωτήρης Αναγνωστόπουλος έδωσε έμφαση στη συνεργασία κράτους–παραγωγών–επαγγελματιών, ώστε να δοθούν πρακτικές λύσεις σε χρόνια ζητήματα.
📹 [Δείτε το βίντεο της ομιλίας του Σωτήρη Αναγνωστόπουλου]
Χάρης Πασβαντίδης – Διευθυντής Φορέα Λαϊκών Αγορών
Από τις πιο ολοκληρωμένες τοποθετήσεις του Συνεδρίου ήταν αυτή του Χάρη Πασβαντίδη, Διευθυντή του Φορέα Λαϊκών Αγορών. Με τεκμηρίωση, σαφήνεια και με λόγο που φανέρωνε βαθιά γνώση του θεσμού, αναφέρθηκε σε τρεις ιστορικές πρωτοβουλίες: τη θεσμοθέτηση της Ημέρας των Λαϊκών Αγορών, τη διοργάνωση του πρώτου Συνεδρίου, και –για πρώτη φορά– την παρουσίαση μεγάλης έρευνας για τη σημερινή εικόνα των αγορών.
Ο Πασβαντίδης δεν μάσησε τα λόγια του: έκανε λόγο για θεσμικές στρεβλώσεις, για την αυξανόμενη πίεση στους πωλητές, αλλά και για τη συρρίκνωση της συμμετοχής, ιδιαίτερα από τη νέα γενιά. Έκανε αναφορά στο αυξανόμενο κόστος, και στην ανάγκη για ρηξικέλευθες αποφάσεις που θα επαναφέρουν την εμπιστοσύνη και τη δυναμική στις λαϊκές.
Ξεχώρισε η πρότασή του για φορολογική ελάφρυνση των κατοίκων που ζουν κοντά στις λαϊκές, καθώς και η έκκλησή του να στηριχθεί αυτός ο θεσμός που δεν είναι μόνο αγορά – είναι χώρος κοινωνικής συνοχής, διατροφικής επάρκειας και λαϊκής επιβίωσης.
Ο Πασβαντίδης έκανε επίσης αναφορά σε πρόσωπα που έχουν συνδεθεί άρρηκτα με την πορεία των λαϊκών αγορών. Με συγκίνηση μίλησε για τον σπουδαίο ζωγράφο Παναγιώτη Τέτση, του οποίου το εμβληματικό έργο “Λαϊκή Αγορά” κοσμεί την είσοδο της νέας Εθνικής Πινακοθήκης, ενώ τίμησε με λόγια ουσίας τη Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, τη σπουδαία αυτή γυναίκα που συνέδεσε άρρηκτα το όνομά της επίσης με την Εθνική Πινακοθήκη, λέγοντας χαρακτηριστικά πως όταν μιλούσε για τις λαϊκές αγορές, τις χαρακτήριζε ως «το τελευταίο ελληνικό αυθεντικό δρώμενο».
Ταυτόχρονα όμως, δεν παρέλειψε να ζητήσει με έμφαση την ένταξη των λαϊκών αγορών στα ευρωπαϊκά προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης, λέγοντας ότι «είναι αδιανόητο ένας θεσμός τέτοιας κοινωνικής σημασίας να μένει εκτός των χρηματοδοτικών εργαλείων της Ευρώπης». Τόνισε πως χρειάζονται άμεσες, επιταχυνόμενες κινήσεις.
Κλείνοντας, επικαλέστηκε τα λόγια του Πάμπλο Νερούδα για την ελπίδα:
«Η ελπίδα έχει δύο όμορφα παιδιά: την αγανάκτηση και το θάρρος. Αγανάκτηση για την πραγματικότητα όπως είναι και θάρρος για να την αλλάξουμε».
Μια αναφορά που μεταφέρθηκε με συναίσθημα και βαθύ νόημα, αφήνοντας σε όλους μας τη βεβαιότητα πως το μέλλον των λαϊκών μπορεί να αλλάξει, αρκεί να τολμήσουμε να το διεκδικήσουμε.
Η ομιλία του έκλεισε μέσα σε μια ατμόσφαιρα έντονης συγκίνησης. Ο Χάρης Πασβαντίδης καταχειροκροτήθηκε όρθιος από το σύνολο των παρευρισκομένων. Περιφερειάρχης, Γενικός Γραμματέας, βουλευτές, εκπρόσωποι όλων των πολιτικών κομμάτων, υπηρεσιακοί παράγοντες, πωλητές και παραγωγοί – όλοι σηκώθηκαν όρθιοι και τον χειροκρότησαν παρατεταμένα. Ήταν μια στιγμή δικαίωσης για τον ίδιο, αλλά και μια ηχηρή αναγνώριση για τη σημασία των λαϊκών αγορών στην κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική ζωή της χώρας.
📹 [Δείτε το βίντεο της ομιλίας του Χάρη Πασβαντίδη]
Η έρευνα του Στράτου Φαναρά – Metron Analysis
Πριν από τη συνέχεια των τοποθετήσεων, παρουσιάστηκε μια από τις σημαντικότερες και πιο αποκαλυπτικές στιγμές του Συνεδρίου: η έρευνα κοινής γνώμης της Metron Analysis. Ο Διευθύνων Σύμβουλος Στράτος Φαναράς, με τη γνωστή μεθοδικότητα και ψυχραιμία, παρέθεσε ευρήματα που δεν επιδέχονται παρερμηνείες.
- 95% των νοικοκυριών προμηθεύεται τρόφιμα από τις λαϊκές.
- 8 στους 10 δηλώνουν απόλυτα ή αρκετά ικανοποιημένοι από την εμπειρία τους.
- 71% επιλέγει τις λαϊκές για ποιότητα και ποικιλία.
- 67% επιλέγει τις λαϊκές λόγω τιμών.
- Η μέση δαπάνη είναι 20–40 ευρώ.
- 79% των πωλητών δηλώνει ότι οι εποχές είναι οι χειρότερες των τελευταίων δεκαετιών.
- 61% πιστεύει ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν.
- Μόνο 5% βλέπει θετικά το μέλλον.
Οι δήμαρχοι, σύμφωνα με τα στοιχεία, ζητούν ρυθμίσεις για ομαλή λειτουργία των λαϊκών και τάσσονται υπέρ της κατάργησης τελών για τους κατοίκους των δρόμων που φιλοξενούν τις αγορές.
📹 [Δείτε το βίντεο της παρουσίασης της έρευνας από τον Στράτο Φαναρά]
Ελευθέριος Σκιαδάς – Δημοσιογράφος, Ιστορικός, Πρόεδρος του Συλλόγου των Αθηναίων
Ο Ελευθέριος Σκιαδάς δεν χρειάζεται συστάσεις. Δημοσιογράφος, συγγραφέας και ιστορικός με βαθιά γνώση της Αθήνας, ανέβηκε στο βήμα για να κάνει μια σπάνια και αναγκαία ιστορική αναδρομή στις λαϊκές αγορές. Από την ίδρυσή τους από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το 1929 έως σήμερα, ανέδειξε τον τρόπο που εξελίχθηκε αυτός ο θεσμός μέσα από τις δεκαετίες.
Αποκάλυψε στιγμές, αποφάσεις, και κοινωνικές συνθήκες που διαμόρφωσαν τις αγορές ως θεσμό που δεν αφορά απλώς την τροφή, αλλά τη λαϊκή μνήμη και την ταυτότητα των πόλεων. «Οι λαϊκές αγορές δεν είναι κάτι στατικό. Είναι ζωντανοί οργανισμοί που κουβαλούν ιστορία και προσφέρουν καθημερινή αξιοπρέπεια στους ανθρώπους», τόνισε.
📹 [Δείτε το βίντεο της ομιλίας του Ελευθέριου Σκιαδά]
Γιάννης Χατζηθεοδοσίου – Πρόεδρος Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών
Ο Γιάννης Χατζηθεοδοσίου στάθηκε με σαφήνεια στη σημασία στήριξης των πωλητών ως μικρομεσαίων επιχειρηματιών. Μίλησε για την ανάγκη διαρκούς επιμόρφωσης, προσαρμογής στις νέες απαιτήσεις της αγοράς και ενσωμάτωσης της τεχνολογίας στη λειτουργία των λαϊκών αγορών.
Τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας πιο σταθερών και οργανωμένων αγορών, με υποδομές και διαδικασίες που θα διευκολύνουν την καθημερινότητα καταναλωτών και επαγγελματιών. Εξήρε τις προσπάθειες εξωστρέφειας του κλάδου κάνοντας ιδιάιτερη αναφορά στον πρόεδρο της ΠΟΣΠΛΑ Δημήτρη Μουλιάτο και δήλωσε ρητά ότι το Επιμελητήριο θα είναι αρωγός σε κάθε βήμα εξέλιξης.
📹 [Δείτε το βίντεο της ομιλίας του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου]
Δημήτρης Μουλιάτος – Πρόεδρος ΠΟΣΠΛΑ
Με αυθεντικότητα, σαφήνεια και παλμό, ο Δημήτρης Μουλιάτος, Πρόεδρος της ΠΟΣΠΛΑ, έδωσε φωνή στην πραγματική εικόνα των πωλητών. Ξεκίνησε καταγγέλλοντας το τεκμαρτό φορολογικό σύστημα που επιβάλλεται στους επαγγελματίες των λαϊκών αγορών. «Μας φορολογούν για ανύπαρκτα εισοδήματα», ανέφερε, εξηγώντας πως οι πωλητές επιβαρύνονται λες και εργάζονται 365 ημέρες τον χρόνο, τη στιγμή που η φύση του επαγγέλματος επιτρέπει μόλις το μισό αυτών, εξαιτίας καιρικών φαινομένων, απαγορεύσεων ή απρόβλεπτων γεγονότων.
«Οι λαϊκές αγορές δεν είναι ένα κατάστημα που ανοίγει με το κλειδί», είπε, τονίζοντας τις ιδιαιτερότητες του δρόμου, τις απώλειες ημερών, τη σωματική καταπόνηση και τις διοικητικές δυσκολίες.
Απευθυνόμενος στον Υπουργό Ανάπτυξης, μίλησε με απόλυτη ευθύτητα για την κυβερνητική πρόθεση δημιουργίας “νεόκοπων αγορών μόνο παραγωγών”. «Είναι ένα στίχημα, κύριε Υπουργέ, που θα το χάσετε. Είναι ένα εγχείρημα που έχει αποτύχει ηχηρά στο παρελθόν», δήλωσε. Έφερε παραδείγματα από το παρελθόν και αναρωτήθηκε αν πραγματικά γνωρίζουν οι σχεδιαστές αυτών των πολιτικών τι σημαίνει “λαϊκή αγορά”.
Αναφέρθηκε και στην κοινωνική προσφορά του θεσμού, ειδικά την περίοδο της πανδημίας, όπου οι λαϊκές παρέμειναν σταθερά δίπλα στον πολίτη, με παροχές προϊόντων, με τήρηση των μέτρων και χωρίς κρατική ενίσχυση.
Ο Δημήτρης Μουλιάτος έκλεισε με το πιο ουσιαστικό: «Δεν είμαστε απέναντι στο κράτος. Είμαστε κομμάτι του. Και είμαστε εδώ, με πλήρεις προτάσεις, τεκμηριωμένες, που έχουμε ήδη καταθέσει. Ζητάμε διάλογο. Ζητάμε λύσεις, όχι αποκλεισμούς. Σε κάθε περίπτωση πάντως θα υπερασπιστούμε τα δίκαια του κλάδου μας με όλες μας τις δυνάμεις».
📹 [Δείτε το βίντεο της ομιλίας του Δημήτρη Μουλιάτου]
Το κοινωνικό πρόσωπο των λαϊκών αγορών: «Μπορούμε»
Ιδιαίτερη στιγμή του Συνεδρίου αποτέλεσε η παρουσίαση του κοινωνικού έργου των λαϊκών αγορών, μέσα από τη συνεργασία με τη μη κυβερνητική οργάνωση «Μπορούμε». Η Άννα Καμπουροπούλου, εκπρόσωπος της οργάνωσης, παρουσίασε στοιχεία που αναδεικνύουν μια αθέατη αλλά σπουδαία πτυχή του θεσμού: την αδιάκοπη στήριξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων μέσα από τη διάσωση και αξιοποίηση χιλιάδων μερίδων τροφίμων.
Για περισσότερο από δέκα χρόνια, οι πωλητές των λαϊκών αγορών στην Αττική συνεργάζονται με το «Μπορούμε», προσφέροντας αδιάθετα τρόφιμα στο τέλος κάθε αγοράς. Προϊόντα που σε άλλες συνθήκες θα πετιούνταν, μετατρέπονται καθημερινά σε αξιοποιήσιμες μερίδες για συνανθρώπους μας που δυσκολεύονται να καλύψουν ακόμα και τις στοιχειώδεις διατροφικές τους ανάγκες.
Όπως τόνισε η κ. Καμπουροπούλου, αυτή η διαδικασία δεν είναι μια απλή δωρεά, αλλά μια οργανωμένη προσπάθεια με σεβασμό στον άνθρωπο, στον παραγωγό και στο περιβάλλον. «Οι πωλητές έχουν κάθε λόγο να ανανεώνουν τα προϊόντα τους και να προσφέρουν φρέσκα αγαθά την επόμενη μέρα. Αντί όμως να πετάξουν ό,τι δεν πούλησαν, το δίνουν σε εμάς, για να φτάσει εκεί που υπάρχει ανάγκη. Έτσι, καμία μερίδα φαγητού δεν πάει χαμένη».
Η πρωτοβουλία αυτή, που υλοποιείται καθημερινά σε δεκάδες λαϊκές αγορές, έχει ήδη προσφέρει πάνω από 3.900.000 μερίδες τροφίμων, περιορίζοντας ταυτόχρονα τις εκπομπές CO₂ και ενισχύοντας περισσότερους από 90 κοινωνικούς φορείς. Η ανθρώπινη αλυσίδα των εθελοντών, των πωλητών και των δικαιούχων, είναι η πιο ζωντανή απόδειξη πως οι λαϊκές αγορές είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένας εμπορικός θεσμός: είναι στήριγμα ζωής.
📹 [Δείτε το βίντεο της ομιλίας της Άννας Καμπουροπούλου]
Τα συμπεράσματα
Οι λαϊκές αγορές δεν χρειάζονται ωραιοποιήσεις – χρειάζονται σχέδιο, γνώση και πολιτική βούληση. Το 1ο Συνέδριο που διοργάνωσε ο Φορέας Λειτουργίας Λαϊκών Αγορών και αγκάλιασε η ΠΟΣΠΛΑ, δεν ήταν απλώς μια εκδήλωση. Ήταν μια δημόσια υπενθύμιση ότι οι λαϊκές είναι κομμάτι της κοινωνικής υποδομής. Ότι η φωνή των πωλητών, των παραγωγών και των ανθρώπων του δρόμου δεν μπορεί να σβηστεί με νομοθετικές αποφάσεις ερήμην τους.
Το μέλλον των λαϊκών αγορών χτίζεται μόνο με ειλικρίνεια, συνεργασία και σεβασμό. Και όπως απέδειξε αυτό το Συνέδριο, αυτό το μέλλον έχει φωνή – και λέγεται ΠΟΣΠΛΑ.
Σημείωση
Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Φορέα Διαχείρισης των Λαϊκών Αγορών της Περιφέρειας Αττικής, Σταύρος Μελάς, ο οποίος είναι και εκλεγμένος Περιφερειακός Σύμβουλος, προς τιμήν του δεν έλαβε τον λόγο κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου.
Με σεβασμό στη θεσμική παρουσία του Περιφερειάρχη Νίκου Χαρδαλιά, ο Σταύρος Μελάς επέλεξε να μην τοποθετηθεί, αναγνωρίζοντας ότι το πολιτικό στίγμα και οι κατευθύνσεις για τις λαϊκές αγορές τέθηκαν ευθέως από τον ίδιο τον Περιφερειάρχη. Μια κίνηση θεσμικής ωριμότητας και αξιοπρέπειας!
Παρόντες στο 1ο Συνέδριο Λαϊκών Αγορών ήταν οι εξής:
🔹 Νίκος Χαρδαλιάς, Περιφερειάρχης Αττικής
🔹 Σταύρος Μελάς, Πρόεδρος του Δ.Σ. του Φορέα Διαχείρισης Λαϊκών Αγορών, Περιφερειακός Σύμβουλος
🔹 Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, Γενικός Γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, Υπουργείο Ανάπτυξης
🔹 Βασίλης Σπανάκης, Υφυπουργός Εσωτερικών
🔹 Γιάννης Φωστηρόπουλος, Αντιπρόεδρος Π.Ε.Δ. Αττικής, Δήμαρχος Παλαιού Φαλήρου
🔹 Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, Πρόεδρος Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών
🔹 Λευτέρης Σκιαδάς, Ιστορικός, συγγραφέας, δημοσιογράφος, Πρόεδρος του Συλλόγου των Αθηναίων
🔹 Άννα Καμπουροπούλου, Εκπρόσωπος ΜΚΟ «Μπορούμε»
🔹 Χάρης Πασβαντίδης, Διευθυντής Φορέα Διαχείρισης Λαϊκών Αγορών Περιφέρειας Αττικής
🔹 Μιλένα Αποστολάκη, Εκπρόσωπος ΠΑΣΟΚ
🔹 Θεόφιλος Ξανθόπουλος, Εκπρόσωπος ΣΥΡΙΖΑ
🔹 Χρήστος Τσοκάνης, Εκπρόσωπος ΚΚΕ
🔹 Στέλιος Φωτόπουλος, Εκπρόσωπος Ελληνικής Λύσης
🔹 Νίκος Βρεττός, Εκπρόσωπος κόμματος ΝΙΚΗ
🔹 Δημήτρης Μαρκόπουλος, Βουλευτής
🔹 Γιώργος Βρεττάκος, Βουλευτής
🔹 Παύλος Χρηστίδης, Βουλευτής
🔹 Κώστας Ασκούνης, Δήμαρχος Καλλιθέας
🔹 Κώστας Μαραγκάκης, Δήμαρχος Νίκαιας-Ρέντη
🔹 Λουκάς Κεφαλογιάννης, Αντιπεριφερειάρχης
🔹 Κλεάνθης Βαρελάς, Αντιπεριφερειάρχης
🔹 Γεωργία Βλάχου, Περιφερειακή Σύμβουλος
🔹 Ευγενία Μπαρμπαγιάννη, Περιφερειακή Σύμβουλος
🔹 Μπάμπης Αλεξανδράτος, Περιφερειακός Σύμβουλος
🔹 Νίκος Παπαγεωργίου, Περιφερειακός Σύμβουλος
🔹 Έλενα Ράπτη, Ειδική Γραμματέας Περιφέρειας Αττικής
🔹 Νίκος Γρέντζελος, Αντιπρόεδρος Επαγγελματικού Επιμελητηρίου
Επίσης, παρέστησαν πολλοί εκπρόσωποι των Δήμων της Αττικής και σωματείων πωλητών.
Συμπληρωματικά, παρόντες στο 1ο Συνέδριο Λαϊκών Αγορών ήταν επίσης:
🔹 Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΟΣΠΛΑ
🔹 Κώστας Σφύρλας, Γενικός Γραμματέας της ΠΟΣΠΛΑ
🔹 Χρήστος Λέος, Αναπληρωτής Πρόεδρος της ΠΟΣΠΛΑ
🔹 Δημήτρης Γεωργιάδης, Αντιπρόεδρος της ΠΟΣΠΛΑ
🔹 Γιώργος Τσούνιας, Ταμίας της ΠΟΣΠΛΑ
Η παρουσία του Προεδρείου και όλων των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου και των προέδρων των σωματείων μελών της της ΠΟΣΠΛΑ υπογράμμισε την ενότητα και τη δυναμική εκπροσώπηση των πωλητών στον δημόσιο διάλογο για το μέλλον των λαϊκών αγορών.
📹 [Δείτε όλο το βίντεο του 1ου Συνεδρίου των Λαϊκών Αγορών]
